Proendos é sinónimo de arqueoloxía, cultura, turismo e literatura, un “museo ao aire libre”. Se na última novela de Arantza Portabales, ‘A vida secreta de Úrsula Bas’, este lugar do municipio lucense de Sober irrompe con protagonismo, agora dá o salto coa apertura dunha tenda-libraría que se inspira na do Museo do Prado, unha idea na que Julia, a bibliotecaria municipal, foi o elemento definitivo para que á exdiputada de En Marea Paula Vázquez Verao saltáselle a “faísca” para impulsar este proxecto.

Este lugar situado na Terra de Lemos, como prefire que sexa referido Vázquez Verao, acolle vestixios romanos, románicos e restos arqueolóxicos prehistóricos. Hoxe en día, situado en contorna da Ribeira Sacra, é unha contorna de afluencia de adegas, pero non ten nin tendas nin supermercado.

“Proendos é un museo ao aire libre”, declara Paula Vázquez Verao, quen, co seu proxecto empresarial, é finalista do programa Semente, unha iniciativa que valora o impulso de actuacións empresariais que “sementen” nunha contorna da Galicia ‘baleira’ e que conta con apoio de institucións públicas e de empresas privadas. Gañe algunha das dotacións ou non, este proxecto da exdeputada xa está en marcha e en próximas datas abrirá as súas portas, coa idea de poder facelo este mesmo mes de outubro.

Paula Vázquez Verao ten o grao de Historia. Nai de dous fillos moi pequenos, tamén cursa estudos oficiais en guía e asistencia turísticas e xa traballou como asistente de guía. De feito, un dos obxectivos do proxecto é preparar visitas turísticas que teñan como punto de partida a Libraría de Proencia.

Na documentación presentada ao concurso –que se fallará o próximo 16 de outubro–, explica que na zona hai oferta de aloxamentos turísticos, pero apenas servizos complementarios. Ten, no entanto, un taller de cerámica de Gundivós, do que levará pezas á tenda, para a que xa ten un sistema de envíos en liña preparado para chegar a toda a Península e coa mirada posta en estendelo ao resto de Europa.

Desde o corazón da Ribeira Sacra, esta exdeputada que foi nai durante a súa etapa no Parlamento autonómico, e que con esta iniciativa busca tamén a súa saída laboral tras dedicarse á primeira liña política, pretende facer do “local, universal”.

En conversación con Europa Press, explicou que na parte literaria, pretende recompilar lecturas vinculadas a Proendos, xa sexa con autores da zona, unha sección de voces femininas ou seccións como a infantil, na que se recollen libros explicativos para esas idades vinculados coa época romana, por exemplo, da que hai vestixios na zona.

Proendos é o fío condutor de todo aquilo que entrará nos andeis da Libraría de Proencia, na que haberá pezas artesanais e postais da ilustradora Sonia Álvarez Carneiro, que fixo un deseño exclusivo para este proxecto. “Está inspirado no Prado, aínda que poida soar pretencioso. O que quero expresar é que non é preciso estar no centro da cultura, que calquera lugar pode ser un centro cultural, Proendos é unha parroquia que reúne prehistoria, época romana, arte románico…”, subliñou.

A LIBRARÍA

“Gustaríame centrar o catálogo na zona, en todo o que teña que ver coa Terra de Lemos, con editoriais pequenas, edicións coidadas”, explicou. Contará cunha sección de Memoria Histórica, postais –una delas dunha mestra asasinada no ano 36–, unha sección de narrativa, voces femininas para “visibilizar” a literatura das mulleres e outros ‘andeis’ deste tipo.

Un dos eventos que ten programados é a presentación de ‘Alma de Barro: Relatos da Ribeira Sacra’, de Moncha Prieto, unha “homenaxe á terra” e ás paisaxes deste enclave natural que non renuncia a ser Patrimonio da Humanidade. ‘O souto dos catro ventos’ será outro título da libraría na que tamén haberá un espazo reservado ao mundo ‘Poetas do interior’, con Olga Novo, da Pobra do Brollón, como unha das protagonistas xunto a outros autores como Ramón Sandoval, autor natural de Sober.

O proxecto preséntase como un dinamizador cultural, económico e social en zona rural, no que a rehabilitación dun espazo rural e a venda en liña perfílanse claves. Ademais, servirá de “visibilización de proxectos e produtos artesanais da zona”, á vez que se prevé como lugar de actividades dirixidas ao público infantil, dotando dun recurso de conciliación nun ámbito con escasas alternativas.

Paula V. Verao aspira a que o seu espazo se converta nun lugar de encontro para lecturas especializadas, con trato personalizado e directo, no que haxa recomendacións baseadas na propia experiencia. Ademais, o seu espazo está pensado para garantir a accesibilidade nun establecemento restaurado con aposta por materiais reciclados e sustentables. Todo iso, no blogue da libraría (https://proencialibros.wordpress.com/blogue/).