O movemento cidadán Interior Galego Vivo asegura que foron os primeiros en advertir da crise da Ribeira Sacra levando iniciativas aos plenos de Chantada, Monforte de Lemos e Sober. Ademais de participar das mobilizaciós convocadas polos principais sindicatos do sector (SLG e UUAA).
IGV asegura que só ve parches e non solucións, “Valoramos con incredulidade que o Consello Regulador comunicase que consulta ós viticultores sobre a poda en ver cando aínda non explicou por que non a pediu na pasada campaña. Novamente, o que se ve é que desde a Xunta actúase improvisando e sen calquera folla de rota para o sector”. Consideran que cunha superficie media de 0.4ha por viticultor moi poucos van poder chegar a 3000 euros entre as dúas axudas, “en canto os que si que teñen grandes superficies van ver favorecido o acaparamento de terras. Evidentemente, para boa parte dos viticultores non van chegar nen migallas ao non poderen incluír a superficie de autoconsumo”.
Con todo, IGV considera que con estas axudas “só se contribuirá a eliminar a pequena produción multiplicando o abandono; as pequenas adegas vanse ver prexudicadas tamén por volume e intensidade das axudas, reforzándose os grandes grupos da DO e a medio prazo empobrecendo unha área vitícola onde a variedade era identidade e valor”. Califican de ilegal que neste proceso se exclúa a viticultores e adegas que producen fóra da DO, mais manteñen igualmente a paisaxe ao traballaren as parcelas no seu ámbito.
“A Xunta e o Consello Regulador deberían ser igualmente francos e aclarar porque seguimos sen estudo de custes transparente e rigoroso na DO. Saber con obxectividade o que vale producir un quilo de uva debería ser o ponto de partida de calquera diagnose realista”, sinalan. A Interprofesional do Viño estimou no seu día (2023) que en Ribeira Sacra están os custes máis elevandos do Estado cun mínimo de 1.20€ por quilo de uva fronte a media estatal de 0.48 euros, “a baixada de rendementos (de 9.500 a 7.500 kg/ha para as variedades tintas) vai ser para os pequenos produtores un problema”.
“Non hai soluciós á vista e só moita propaganda, en 2005 había 2906 persoas viticultoras e no 2022 xa só 2.217 (case 700 menos). Tamén 102 adegas que manteñen 205 empregos directos e outros 421 asociados ao traballo na viña. E calculamos que non pasarán duns centos se a crise persiste durante anos, como todo indica que ocorrerá”, conclúen desde IGV.