A Asociación de Veciños/as de Vilachá de Salvadur presentaba a finais do mes de xuño, á Dirección Xeral de Patrimonio Cultural, un informe técnico sobre o Camiño de Inverno. Este informe incorpora nova documentación histórica que acreditaría o paso do camiño no tramo de Quiroga a Monforte de Lemos, no seu paso por Torbeo e Vilachá.
O informe demostra a partir da documentación histórica medieval a existencia dun camiño comercial ligado ao viño. Este camiño está documentado, cando menos, dende o século XII. E as adegas medievais de Vilachá (incluídas na candidatura da Ribeira Sacra á UNESCO) serían proba viva da importante produción.
Pero a gran descuberta foi o estudo toponímico e histórico de Rozavales, parroquia de Monforte de Lemos e lindante con Vilachá de Salvadur, que realizou Gonzalo Navaza, especialista na materia. Rozavales é unha alteración do topónimo Roncesvalles, inicio do Camiño Francés e foi imposto polo rei Alfonso IX, o principal impulsor do Camiño de Santiago na Idade Media. Ademais, na documentación do Tumbo da Catedral de Santiago, fálase da doazón do rei Afonso IX da igrexa de Salvadur á orde do Hospital de Roncesvalles, unha orde santiaguista de orixe navarra encagarda de dar auxilio e acollida aos peregrinos.
Así Elías Valiña, o Crego do Cebreiro que nos anos 70 do século XX comezara a recuperación do camiño pintando as famosas frechas amarelas, anota nun traballo de 1983: “Rozavales. Existe la tradición de un hospital de peregrinos”.
O Camiño de Inverno e a Ribeira Sacra
Por tanto, dende a asociación defenden que se demostran dous dos principais criterios á hora de delimitar o camiño de inverno: a existencia dun camiño medieval de frecuente uso e un documento que liga directamente Rozavales co fenómeno Xacobeo.
A Asociación de Vilachá presentará este informe aos concellos afectados (Ribas de Sil, A Pobra do Brollón e Monforte de Lemos) así como á Deputación de Lugo; e comezarán unha acción divulgativa por medio das redes sociais e con convite a Vilachá de distintos especialistas para coñecer a pé de terreo esta descuberta.
Con estes contactos quérese procurar o recoñecemento deste tramo como o Camiño de Inverno (sen menoscabo da actual alternativa polo interior) e o estudo de posibles fórmulas que permitan o paso do Sil na altura da Covela á Barxa.
Desde a asociación quérese insistir en que este tramo é o único acreditado polo cal o Camiño de Inverno cruzaría a Ribeira Sacra, “converténdose así nun verdadeiro activo turístico-cultural que une nun mesmo sitio dous fenómenos de alcance mundial.”