Alejandro Losada é un rapaz monfortino, con orixes en Sober, que por mor da enfermidade de Behçet quedou cego aos 14 anos. O diagnóstico foi duro, “moi complicado a nivel emocional”, comenta, e trouxo aparellado un gran cambio para el. No primeiro que pensou foi en como sería o seu futuro, “tes que volver aprender a facer cousas que xa sabías facer, pero doutra maneira”, dinos.

O que nos queda claro falando con el é que tirou para adiante, agradece moito o apoio da súa nai e da ONCE e dinos unha das claves para avanzar, “non deixar de facer cousas que xa facías antes”.

Entre as afeccións deste rapaz está o teatro, leva tres anos nunha compañía de Ourense e traballa baixo a dirección de Tito Asorey. Gustaríalle chegar a facer algún traballo audiovisual e medrar neste mundo da interpretación pero recoñece que a realidade demostra que é moi difícil ver contratacións de actores con cegueira ou outras discapacidades. “Non nos chaman nin para facer de cegos”, sentencia.

Dende setembro vive só en Ourense, cidade á que se trasladou para estudar un Ciclo Medio de Xestión Administrativa e lugar no que se atopa moi cómodo en todos os sentidos.

Deste e de máis temas falamos polo miúdo con Alejandro.

Cando e por que quedaches cego?

Pois foi no verán do 2016, tiña 14 anos. Todo veu pola enfermidade de Behçet, e esta foi a secuela máis importante e a que me cambiou a vida.

Coñeces a máis xente coa túa doenza? Hai asociacións e estás en contacto con algunha?

Si, coñezo a xente de toda España coa miña enfermidade e si hai unha asociación a nivel estatal na cal organizan cousas. Unha das iniciativas que máis destaco son as xornadas que se realizan unha vez ao ano, na cal nos xuntamos un gran numero de persoas socias. Nestas xornadas realízanse relatos médicos e tamén fan posible coñecernos a nivel persoal. Isto axúdanos moito xa que te sentes máis arroupado e dáste conta de que non estas só, e que hai máis persoas na túa mesma situación. 

“De súpeto atopas que a túa vida deu un cambio moi importante ao cal tes que adaptarte”.

Como foi para ti o proceso físico e mental de acostumarte á situación?

Pois foi un gran cambio, moi duro ao principio. Pasas de levar unha vida normal a adaptarte á nova situación. De súpeto atopas que a túa vida deu un cambio moi importante ao cal tes que adaptarte. Ao principio foi moi complicado a nivel emocional, empezas a pensar unha chea de cousas, unha das cousas que máis se che pasa pola cabeza é como será o teu futuro. Tes que volver aprender a facer cousas que xa sabias facer, pero doutra maneira, con outras técnicas. Algo moi importante é non deixar de facer cousas que xa facías antes, e neste aspecto a miña nai apoioume moito… a día de hoxe agradézollo moitísimo. E todo isto non seria posible tamén sen o apoio da ONCE. Por sorte, adapteime bastante ben, non quedou outra.

“Tes que volver aprender a facer cousas que xa sabias facer, pero doutra maneira, con outras técnicas”.

Entre as moitas afeccións que tes está o teatro. Como te achegaches a esta actividade e que fas?

Pois todo comezou por unha bienal de teatro da Once que se fixo en Galicia. En Monforte fixeron unha das actuacións e eu acudín como público, descoñecía totalmente que había compañías de teatro compostas por persoas con discapacidade visual. Ao acabar a función deime conta de que eu tamén podía facer teatro sen ningún tipo de barreira. Sempre me gustou o tema artístico pero nunca fixera teatro. Despois, contactei coa Once, fixéronme unha proba e levo xa 3 anos e medio na compañía “Teatro  Muxicas” de Ourense. Somos 11 actores e actrices, a dirección lévaa Tito Asorey, e  Melania Cruz está como axudante de dirección.

Estades con algunha obra actualmente?

Si, estamos cunha nova montaxe, O Enfermo Imaxinario.

“Non nos chaman nin para facer de cegos…”

Valoras dedicarte profesionalmente e incluso poder saltar á televisión e o cinema?

Pois a verdade é que me gustaría, teño moitas ganas de facer algún proxecto  audiovisual, o que pasa é que é moi complicado. Poucas veces ou case ningunha  contratan a actores con cegueira ou cunha discapacidade calquera, moitas veces supoño que será polo descoñecemento e medo de como traballar connosco. Considero que nos deben brindar máis oportunidades, non nos chaman nin para facer de cegos…

Cuestión de prexuízos, quizais?

A min tenme pasado de enviar o currículum a produtoras sen dicir que son cego e recibir contestacións, e envialo dicindo que son cego e nin contestarme.

Más afeccións que tes, a asistencia canina e o traballo pola igualdade. Cóntanos.

Si, unha delas é a asistencia canina, xa que ás persoas con discapacidade facilítanos moito a vida. Eu conto cun fiel compañeiro, o meu can guía Leo, que para min son como os meus ollos. Tamén colaboro en temas de traballo pola igualdade, por exemplo en Puntos Lilas en eventos, considero que son moi importantes para dar visibilidade á violencia de xénero e por se pasa calquera incidencia como un acoso. Gústame moito colaborar en todo o posible, sempre que poida axudar.

Gústanche as caralladas de cegos no típico contexto do humor ou a cegueira non é un tema para frivolizar? 

Si, a verdade é que moito. Creo que a vida hai que levala con humor. E  ás veces hai situacións que tes que levalas con humor.

“Moitas veces son eu mesmo quen gasta bromas ou fai comentarios relacionados coa cegueira”.

O humor pode axudar, logo, a normalizar a vosa vida? Ti mesmo sácaslle punta á situación, fas bromas?

Si, a vida con humor, é moito máis levadía. As cousas hai que levalas con normalidade, e que mellor maneira que levalas con humor. Moitas veces son eu mesmo quen gasta bromas ou fai comentarios relacionados coa cegueira.

Como ves, nunca peor dito, a adaptación das cidades galegas, e concretamente Monforte de Lemos, para os/as invidentes?

Regular, a verdade é que a accesibilidade co paso dos anos foi mellorando en moitos sitios de Galicia, pero aínda queda moito por cambiar, en Monforte tamén. Moitas veces o gran problema non só está nas barreiras arquitectónicas da rúa, senón nas “Barreiras móbiles” que son esas que non sempre son as mesmas nin nos mesmos sitios. Como son os coches mal aparcados, mercadoría nas rúas,  plantas , lousas publicitarias… Ás veces as persoas non se dan conta de que o que para min non significa nada para outra persoa pode ser un perigo.

Outra das cousas que tamén afecta á accesibilidade son as prazas para persoas con mobilidade reducida, que en moitas ocasións están a ser usadas sen a tarxeta autorizada.

Algo que dicirlle ás autoridades respecto deste tema?

Pois unha das cousas que me parece mais importante é que, cando levanten unha rúa ou a fagan nova, sexan conscientes da accesibilidade, xa que en ocasións fan rúas novas que non son accesibles. E que haxa máis vixilancia nestes “obstáculos móbiles “ que che comentei para que non sucedan tanto, xa que ás veces pode ser un gran perigo para nós.