José Juan Vázquez Prieto naceu en Vigo no ano 1972 e comezou a traballar a tempo parcial na adega familiar no 1996, xusto cando se fundou a D.O. Ribeira Sacra. Anos máis tarde, xa no 2005, pasou a facelo a tempo completo compaxinando esta dedicación con outras actividades profesionais.
No que respecta á súa formación salientar que é Licenciado en Ciencias do Mar, na especialidade en Acuicultura; ten dous MBA, un en Dirección de empresas e outro en Xerencia de empresas vitivinícolas agroalimentarias por IESIDE; Marketing dixital tamén por EISIDE; e no apartado de idiomas, 4º curso de inglés na E.O.I. e unha formación específica de Inglés para enoturismo pola Universidade de Vigo.
Sabemos que a súa adega data de 1692. Pero cóntenos como foi a cronoloxía da produción vitivinícola na súa propiedade?
A historia recente da adega comezou a finais dos anos oitenta e curiosamente non en Siós, senón na adega dos meus avós paternos en Goián, daquela non había nin a mención D.O. nin a Ribeira Sacra, pero había moitas ganas de valorar as explotacións e plantar viñedos. Naqueles tempos a ribeira do Miño xa estaba a empuxar moito no mundo do viño e na zona das Rías Baixas o ritmo de plantación e promoción do albariño era moi importante, lembro unha visita co meu pai D. Manuel Vázquez á adega e plantación de Fillaboa, en Salvaterra do Miño. E así o bicho do viño pasou de afección na adega de Goián onde xa comezaba a elaborar en aceiro e etiquetámolo a man cos amigos/veciños e nun ambiente moi relaxado. Fixemos as analíticas en Ribadavia con moita ledicia en Enoavia, lémbrome ben de esperar longos períodos de tempo no coche (risas). As uvas eran de Pantón e tamén había vellas vides da ribeira do Sil, viñedos do señor Tomás que eran moi coñecidos na zona e foron cruzadas polo Sil en barco ata Amandi. Cando chegaron ao seu destino celebrouse cunha suculenta comida entre amigos preparada no forno de pedra da miña avoa “Soledad”. O viño era tinto Mencía para coñecidos e amigos da familia en Vigo, Porriño e Pontevedra e así comezamos a facer viño. Poucos anos despois, arredor do 88-89, comezou a restaurarse a adega Casa Moreiras e puxeron en orde as explotacións próximas á adega. Unha empresa complicada xa que era unha aposta moi forte. E non podemos esquecer que houbo moitas incógnitas sobre o camiño comercial dos viños novos e dos viños tintos galegos en xeral.
Recentemente falouse moito das orixes da Ribeira Sacra co libro publicado por D. José Mouriño Cuba (ex director de Industrias Agrarias de Lugo) que detalla perfectamente e en primeira persoa todos os grandes desafíos que houbo que superar en diferentes zonas da Ribeira Sacra, como O Saviñao, Quiroga, Amandi, Pantón… A vendima do 93 foi a primeira na nosa adega con protección dos viños locais e xa se sabía que se estaba a facer a futura Denominación de Orixe. Lembro aquelas feiras dos Escolapios de Monforte do 96 e 97, onde se presentaron á xente en xeral os viños e amosaron moito interese. No Godello fomos totalmente pioneiros posto que, excepto en Quiroga, practicamente non había viño Godello na Ribeira Sacra.
“Lembro aquelas feiras dos Escolapios de Monforte do 96 e 97, onde se presentaron á xente en xeral os viños e amosaron moito interese”.
Na súa produción de viños destaca a gama de mencías. Cales son as características propias de cada un?
Os perfís de produción que buscamos no mencía son viños que falan da nosa terra, das nosas vilas e paisaxes da Ribeira Sacra. Buscamos perfís novos, limpos, de froitos do bosque, grosella, moras… dentro da máxima elegancia que expresa o Mencía nas distintas subzonas de Ribeira Sacra. Nesta complexa campaña 2020 elaboramos con uvas de Amandi, Chantada, Ribeiras do Sil, Ribeiras do Miño e esta disparidade de solos confire aos viños unha complexidade e riqueza que notamos na adega en plena fermentación maloláctica. Este ano foi tamén un ano de gran maduración alcohólica e fenólica, nalgunhas zonas acadamos máis de catorce graos, nunca vistos en moitas añadas. Nos viños de barrica, traballamos con carballos franceses e húngaros, tostados medianamente, e imos a sete meses con batas de Lees, para preservar a froita e manter o equilibrio, temos unha nova imaxe do viño BARRICA, que está funcionando francamente ben, especialmente en viñotecas e enoturismo.
Nas adegas das ribeiras tódalas persoas falamos dos seus viños, que nos podería dicir sobre os seus licores? Teñen boa saída?
Os licores son o complemento ideal para a gama de viños, funcionan ben para o público que visita a Ribeira Sacra e agradece os produtos galegos de calidade. Aínda que este ano as visitas da adega baixaron considerablemente, mantivémonos aproximadamente á metade en comparación co ano pasado.
“Apostamos case dende o principio por dar a coñecer os nosos viños e ter contacto directo cos amantes do viño nos anos 90, cando o concepto de Enoturismo non existía en Galicia”.
Dentro da ampla oferta enoturística da Ribeira Sacra, en que contribúe especialmente a súa adega?
Apostamos case dende o principio por dar a coñecer os nosos viños e ter contacto directo cos amantes do viño nos anos 90, cando o concepto de Enoturismo non existía en Galicia. Levamos máis de 8 anos na Ruta do Viño da Ribeira Sacra e aproveito para lembrar que a última fin de semana de outubro celebraranse as xornadas de portas abertas en todas as adegas da Denominación de Orixe, unha boa oportunidade para coñecer os procesos do viño e poder degustar o viño na propia adega.
A arquitectura da propia adega é única en Galicia pola súa idade e historia xa que se trata dunha adega semisoterrada que na súa parte soterrada data de 1692 e a entrada da mesma aínda conserva no dintel unha inscrición de pedra que así o demostra. Por iso, con todas estas características somos a adega máis antiga de Galicia.
“A arquitectura da propia adega é única en Galicia pola súa idade e historia…”
Recentemente aumentamos a adega cunha sala de visitas e degustacións cunha capacidade máxima de 80 persoas para amosar e degustar todos os nosos produtos. Tamén complementamos a oferta co pombal, xa rehabilitado, para unhas visitas máis personalizadas e auténticas e así no pombal poder facer maridaxes, queimadas, etc. Nos vindeiros anos a Ribeira Sacra vai experimentar un pulo moi importante coa chegada do AVE e a proclamación inminente de Patrimonio da Humanidade da UNESCO. Todo isto vaise notar e moito en Pantón, pola súa situación xeográfica e o seu salientábel patrimonio histórico-cultural.
Como influíu a crise sanitaria da Covid-19 na súa adega?
Despois de rematar a entrada de uva o 30 de setembro, decatámonos de que este ano a pre-vendima, os preparativos, foron moito peor que a vendima en si mesma, ao ter que seguir tódolos protocolos sanitarios estipulados polas autoridades sanitarias competentes. Os días antes de que comezasen as empresas de servizos esixímoslles as probas PCRS, os provedores de uva só podían entrar na adega e tomamos e controlamos a temperatura corporal de tódolos vendimadores e traballadores da vendima a diario. Todo se desenvolveu con normalidade e tivemos moita sorte co tempo, polo que nuns 20 días rematamos a colleita aproximadamente. Agardemos que para a Semana Santa 2021 todos teñamos unha verdadeira normalidade, posto que temos moitos amigos na canle HORECA e no sector turístico que está a atravesar serias dificultades. Toda esta pandemia está a rematar con eles.
“Agardemos que para a Semana Santa 2021 todos teñamos unha verdadeira normalidade…”
